top of page

Tekná / Takna

The tekná or takna is an important oral tradition of the Kayan. With no written history, tekná songs form a valuable repository of Kayan history and culture.

Hunge'_edited.jpg
White Structure

Tekná peleken Temenggong Elizabeth Deng

Women singing tekná at the Language Legacy project workshop in Miri, Sarawak. February 21-22, 2022.

Singers (from left to right) Margaret Ajeng, KK Robert Luhat, Uring Emang (main singer), Ubong Emang, Balo’ Usun Jok, Balo’ Do’ Jau (all others are chorus singers “nyabe’).

Title: Tekná peleken Praise for Elizabeth Deng, Kayan Paramount Chief

Synopsis: 

This tekná peleken, sung by Balo Uring from Eda Beran, Long Laput narrates the story of the Kayan Paramount Chief, Elizabeth Deng. The daughter of Uyung Deng Wan (Uyung Deng hiyong du’an), she came to lead Long Laput after her father’s demise, and due to her prominent leadership was later installed as the Paramount Chief of the Kayan in Baram. The narrative poetry tells the story of Elizabeth’s unique place in history of the Kayan, a first woman to lead the Kayan in recent history, quite an unexpected feat for a woman; she of strong character, poise, and of good blood was well received by those that she led (sayu kenep hida pusu liling ate’). The tekná narrates how Elizabeth would bring much development and remarkable change to the community which all started with Eda Beran (Long Laput). Oh! the tekná singer muses, we the panyin are forever grateful (usi main sayu kenep hida pusu tebin payin). She who would always be looking for how to prosper her people of this generation (ji ange’ tevo en tame’ en lo te Eda Beran). She’s like the light that shines on her people, they who are recipients of her benefaction.

Tekná leken arin tam Temenggong Elizabeth Deng anih. Aleng nekna' anih iha' nah Balo Uring, ji doh aleng haman nekna' men Eda Beran (Long Laput). Alem leken tekná anih iha' bara marung lakin Temenggong nih geri itam Kayan Baram. Anak urip Pemanca Uyung Deng, Elizabeth ji doh aleng nyemugen geri itam Kayan Baram te' hang kelunan, haman geri itam Kayan te' hang daha' kelunan bagu,te' hang daha' pelitah, jadi en pelitah ju nah iha', maren te' hang tam jadi Temenggong. Uh kahum lan nah ket sayu aleng en geri men itam, lebih na men daha' ha' Eda Beran (Long Laput). Itam kelunan panyin, itam kelunan bangu sayu lelan kenep, en tam nira nah lu tam avin hadui na' men itam. 

Vision

Date:  February 22, 2022

Location: Miri, Sarawak, Malaysian Borneo

Main tekna singer: Jalong (Long Bemang)

Echo singers:              

Back row left to right: Jok Ngo (Mei Imu), Jalong, Pemanca Gilbert Ding

Front left to right:

Howard Wan, Ping Laing, Freda Aren Wan, KK Robert Luhat

Pekelu’an alem lawan- lung pusung tuva lejo kalung by Jalong, Long Bemang

(Tekna Labang – in praise of the elder, Pemanca Gilbert Ding Laeng)

O lan tunye – lewe’

Telo ne’ ngelu’an nih alem lawang kalung tukung – danpeh

E, telo ne’ peji melo alem lunang - lenpeh

Telo tei ne’ ngelu’an alem lawang te’ do hanit – teleh

E e nah dau danih dau ma’ang – nureh

Telo ngelu’an anih meji dahin lusang taman – areh

Ne’ kelo men un tiko un buvun – hunge’

Telo peji tua anih iman tenga iman tuli – teleh

Nusi ta' haman muvei tengaran marung aleng – nureh

Avin ita’ hiyung anih liveng ulung lenjau – nureh

Liveng te’ neng kelo anih lusang avan ta' na – ateh

Ita' ngelu’an dahin lusang ilan avan ta' na – hereh

Telo ngireh kanya ha’eh marung aleng nu – reh

Avin ita' em haman muvui tengaran marung aleng – nureh

Ita' nah nih iha' awi si usang tawi en joh kui teng – ereh

Meng hadui ala si usang tira te' hulung lenjau – nureh

Navit pah kaleng kui lenjau dunai marung tatah – areh

Nunan tengaran kui marung tinan marung tatah – pareh

Ngenep ek asan nah tengaran hulung lenjau – nureh

Akui nira dih harin jia lusan taman – tameh

Awi i’ha lendung pusung tuva lenjau kalong – jareh

Lake’ lusat kui nih tamak ngavak junak – amei

Na amei Pemanca nih men tengak hulung lenjau – nureh

Mijat lan dua lan dih te’ dugau te' kalung tukung – lanpeh

Beloh sayu ta' yah hida ilai pusu – ate’

Nyineng tada ka pusung tuva labang tinggang – tereh

Ika lan kah  lan kame kinah e ngiyoh – uge’

Ji yung telangusan nih ket ne kelunan nget’alo – dureh

Nget’alo ika panau deh ngeluveng jungau kalung tukung – danpeh

En im nyemrip lan si urip ateng ha un – hunge’

Im menta dih nembara te' nyam baya – ngareh

Bahi daha hadau te' hulung lenjau adat pa’un – nureh

Nan nunan nah tengaran marung tatah – mareh

Im menta lim tembara kalo baya – tareh

Avin tei ligo nah anih dunai layo marung tatah – balai

Iha nah ita’ ngetalau ika, nei nada – lanpeh

Nada lenbau nah mentuk hulung ka lenjau – nune’

Avin hituk ika marung lim tatah - bareh

Nunan tira kui alem ba marung tatah – bareh

(deng anan tu’a)

Date:  February 21, 2022

Location: Miri, Sarawak, Malaysian Borneo

Main tekna singer: Uring Emang

Echo singers:              

Left to right: Margaret Ajeng, KK Robert Luhat from Long Laput, Uring Emang (main singer), Ubong Emang, Balo’ Usun Jok, Balo’ Do’ Jau (all the women singers are from Uma Bawang).

Peleken Temenggong Elizabeth Deng

...ee kelawei

ee sabit pah'ran usit bulan, bulan ngembang, lereh

en ngalo haman pah nih idang bulan matan dau, pedeh

en, lalo iha' ketua dih kaum ibu dih men'una, jeweh

ee kelalo sayu kilung pekenep alem la'ong, bulan ngembang, 

ee kende' daha' aleng dih dekaya dih menuna', jeweh

ee kelalo haman kendit usit bulan, bulan ngembang, teleh

ee usi main sayu kenep en'ta' alem pusu ida liling ate'

geri idah kenep peran jama hida benrat, pare'

ee kahi uma matan do jima men tebin panyin, tenpeh

ee uma e-kasih pah aleng dih na kahi men tebin panyin, danpeh

ee kahi en lo' na uma dih pah matang ji do ina tebin panyin, danpeh

ee neme YKU, pah matak ji do tugung en ji yung ungei

im putung batang uma

Date:  February 21, 2022

Location: Miri, Sarawak, Malaysian Borneo

Main tekna singer: Ubong Emang

Echo singers:              

Left to right: Margaret Ajeng, Balo’ Usun Jok, Balo’ Do’ Jau (all the women singers are from Uma Bawang).

(Draft)

Peleken hadui 

 

Ee nune, nunih lan hangun tuji, teweh

ek akui magen aring matung lirang lan tuvung, men'eh

Ee kuri dara uh men'a menuna, jeweh

usi telo peji tukung lali kalung tukung pendeh

Tukung lali, en tek universiti di ha lung unge'

Nyadui nah kalo ideng peliko bulan ngembang, leveh

Doh en bawang nakung, lung bawang, lan'eh

ha nah dalo ne hu'en bulan ngembang

usit bulan awi Lungan matan dau, pudeh

te peji dahin kelo te' alem apoh tugung lunang, denpeh

telo harap peji panak men uma long pane'

te' iha pah iha idang keleha bulan

doh kajun doh duktun men uma long pane'

dahin telo peji melo tek do hangit, leveh

dalo seng petira nah anih kenep te' ida lan pusu ate'

Ee tek daha dih men menuna men aring jeweh

ala late' anak na deh  pe' tek dalo tukung

bi ek unan dih nah mayen hujung lenjo dune' 

Seng ilo lengap dih ha sep lan danih 

ilo lendo tepugok bua ha hivo

Iha awi usang joh jutan

ineng aran men usan inan avan na' na inei

inei te' telo dih kahi jako lutang kasang jureh

nah anih kui puyuk

alu hino ali puyuk men ireh

iha en lung telo lung bawang 

te bua ito jama 

tinan nah beliti awi juten

e nutih dih nah awi usang joh jutan, leneh

nah daha lemrik mudik

ulung lenjo pakai haruk pano galang 

usi piyan labang tingang teleh

ala daven ateng tenen long bawang

male' lan bau daha tugung lunang depenh

te' pala tepugok buah ledoh hivoh

iha' nah dalo bulan ngembang

Ee deng ha ngem iduk

nyihu nyuden nah daha' kuman

ale em kan daha nyaran masik hunge'

kui daha' urang bavui

awi melo nah daha nyalo' alem tugung

tengu ha linuk 

nunai layok kalo pekiso huung lenjo

akui muvan nah tengaran bulan ngembang leweh

awi lusan daha hinan labang tingang

e kalo dih nah ne te' luvang

bi bahi tok nah jako' matan doh

ee nah awi usang jong jutan lene'

kubak uvan tava

nutih dih nah awi usan bulan ngembang

te' nah lendau dih lan buah yang 

te belati aleng sek puti kelalau

nun pah ita' di seng nyura' dui ata' unge'

na iyah sayu kah bulan ngembang

nunan nah tengaran matan dau

tanak dih ha nunan tengaran dahin puvok

dalo seng matep menju tuk irak

kalo seng nyekawin nah nih usun lan bakin

seng melo inu lok haman luk inu 

atih uvang, usang tuten  

dahun na lusan idang labang tingang

tepuli dih nah janji labang tinggang

si ha dara bulan ngembang

usi uk deng lasat ika lendung lan tuva

nutih dih nah kawi usan jen jutan

6 bulan hu'i dih tak jadi labang tingang

nunan nah tengaran buah puvan tengu malem

kajo puli ateng na jaji labang tingang

pusung tuva' deng nah iha' bulan ngembang

bilan nah daha lan mudih unge'

bara en lung,bara katung

uma na' pusung tuva' labang tingang

hulung lenjo penghulu mering ibau luvang taman

hinan nah daha nih na hawa' bulan ngembang

duan dih na iha lendung lan tuva'

bi nah avah telo tih na labang tingang

e nutih dih nah jarang tali usang men tebin pajin

nevak uting aya lan tuva mate'

lendung lan tuva' mate'

awi usang men tepin panyin

e nah ti'o telo dalem ji ju'go

nutih dih nah awi usang joh jutan

ngahum hakei aleng ne' men juman long unge'

bara telo nune' lalo tek long bawang

nutih nah awi usang joh jutan lene'

ee uh anan usit bulan, bulan ngembang

ala nyaven te' adat asen te' dalo tukung

ee deng irang tek dahun tek kalung tukung

pusung tuva te ala iha' matan dau

ngeluveng uma tinan kalung tukung

en doh pude' kahi je bulan ngembang 

e uma pen jei hawa matan dau

te' 4 tekitlang irang tih balui

temagang men je bulan ngembang

nunan nih daha' ha ledung tuva 

e te' kalung tugung tek lubang

bulan musit ne' keligit matan dao

pusung tuva' lan iha labang tingang

aleng lengap dih na sep

ubong beligah te' lengep na' bulan ngembang

e doh tabi  usi nah bulan ngembang

dahin daha' leng ateng te' long bawang

di na lamei nan dau bulan ngembang

usit bulan iha nivan matan dau

tabi daha' api lendung lan tuva' 

daha' hakei aleng nei men juman lung unge'

nunan dih nah dahuk  uk iduk

nunan nah tengaran aleng ek puvan te' do hangit

usi kalo' idang belikok bulan ngembang

seng ha'ut dih seng livut lusang taman

tek iget uk uk iduk 

dah di na hawa menuna'

nunan nih jalang ta' awi usang ju jutan

terima kasih kayo' pulih hulung lenjo

men kalo' dune' lalo labang tingang

seng yung tukung putung tukung

nuri ika kelekha bulan ngembang lereh

bi doh kahum di matan dau  

en do ireh lendeng

itak sekulah menuna' 

terima kasih didoh lendi matan dau

e du'an labang tingang teleh

tingang tega ne men juman long pane' 

terima kasih kayo' puli labang tingang

Ee deng inan nah tengaran te' do hangit nih te..

bottom of page